9. Sınıf Türk Dili Edebiyatı Konu Tekrar Testi

I. Evimiz iç çitin büyük kestane ağaçları arkasında kay-bolmuş gibiydi. Annem, İstanbul’a gittiği için benden bir yaş küçük olan kardeşim Hasan’la artık Dadaruh’un yanından hiç ayrılmıyorduk. Bu, babamın seyisi, yaşlı bir adamdı. Sabahleyin erkenden ahıra koşuyorduk. En sevdiğimiz şey atlardı. Dadaruh’la birlikte onları suya götürmek, çıplak sırtlarına binmek, ne doyulmaz bir zevkti. II. Ağaları, Gündüz ve Savcı övülürdü. Onları herkes-ten çok da Osmancık beğenirdi. Beğenmek bir yana, hayrandı onlara, bilgilerine ve akıllarına hayrandı. Dengeli davranışlarına, görev şuurlarına, çekip çe-virme yeteneklerine ve evliliklerine hayrandı. Bütün başarılarında ve mutluluklarında kendi başarısını ve mutluluğunu görür gibi olurdu; içine bir kerecik olsun kıskançlığın pası düşmemişti. Her şeyden öte, yeğen-leri, Bânu Çiçek -ve hele- Bay Koca ve yengeleri Burla Hatun ile Ayna Melek onun gönül ışıklarıydı; uğurların-da yapmayacağı şey yoktu. Yukarıdaki metinlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Ben o gün çalışmak için kütüphaneye gitmiştim. Gö-revliden yardım istemek için, “Araştırdığım konu ile ilgi-li kitapları hangi bölümde bulabilirim?” dedim. Görevli beni duymamışçasına, hiçbir şey olmamış gibi işine devam etti. Bence bu, çok saygısızca bir davranıştı.  Bu parçada aşağıdaki iletişim unsurlarından hangi-sine yer verilmemiştir?

Hoyrattır bu akşamüstüler daima Gün saltanatıyla gitti mi bir defa Yalnızlığımızla doldurup her yeri Bir renk çığlığı içinde bahçemizden Bir el, çıkarmaya başlar bohçamızdan Lavanta çiçeği kokan kederleri Hoyrattır bu akşamüstüler daima   Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Hemen herkesin bildiği bir şey kitap ( ) Genelde bilinen şudur ( ) Basılmış ( ) genelde roman veya kaynak eser niteliğinde olan her türlü yazılı ve ciltli nesne ( ) Kullanıldığı amaca göre ise birçok ismin sahibi: ders kitabı, okuma kitabı, hikâye kitabı ( )   Bu parçada parantezle belirtilen yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde verilen noktalama işaretleri getirilmelidir?

Bülbül ne yatarsın bahar erişti Ulu sular göl olduğu zamandır Kat kat oldu gül yaprağa karıştı Gene bülbül kul olduğu zamandır Bu dizelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisinin türü diğerlerinden farklıdır?

Farklı takımları tutan iki arkadaş beraber maç izlerken gençlerden biri tuttuğu takımın galip geleceğini söyler. Bu durumda diğer genç aşağıdaki cevaplardan hangisini verirse dili heyecana bağlı işlevde kullanmış olur?

Bulanık bir havuzun yanında buluyorum kendimi Bakımsız, taşları kırık bir havuzun yanında İçinden koyu yeşil bir çocuğun baktığı Çürümeye yüz tutmuş yaprak renginde Ağlaması yağmurlu bir sundurmaya benzeyen Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Nihayet damlarda leylekler göründü Upuzun gagalarını takırdatan Vefasız sandığımız turnalar döndü Geçen yıl gittikleri meçhul diyardan Bu dörtlüğün türü aşağıdakilerden hangisidir?

(I) En büyük bela sineklerdi, milyonlarca sinek vardı (II) Siperin bir yanı kara bir kütleyle kaplıydı. (III) Açtı-ğın her şey, örneğin bir teneke et, bir anda sineklerle örtülürdü. (IV) Bir kutu reçel bulacak kadar talihliysen açtığında önce sinekler dalardı içine. (V) Sinekler ağ-zının çevresinde, yaralarının, çıbanlarının üzerindeydi. Numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yanlıştır?

Bir an kayboldun gibi, yaşadım kıyameti Yoruldun ama buldun ey kalbim emaneti Yeniden su yürüdü dalıma yaprağıma Bir bakışın can verdi kurumuş toprağıma Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangileri kullanılmıştır?

Bir varmış, bir yokmuş; Allah’ın kulu pek çokmuş. İnebolu, Yanbolu; iki boş, bir dolu. Bende bilmece dam dolu. Evvel zamanların birinde bir padişahın ülkesinde fukara bir balıkçı vardı. Gün geldi, balıkçı öldü; bir oğlu kaldı arkada. Babasının sanatını eline alarak o da balıkçılığa başladı. Gecelerden bir gece, bir düş gördü. Diyordu ki bir ses: “Yarın tutacağın balıklar tılsımlıdır. Sakın ha, bunları satma!” Bu parçadan masal türü ile ilgili hangi özellik çıkarılabilir?

Uzun uzadıya âminler Geçer dilimden Ha ben ha ilk güneşte Çiçek açan erikler İlk doluda dökülür Yüreğime sığmayan o çiçekler Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

Ertesi sabah yine başhekimin odasında toplanmıştık. Bu sefer Profesör de aramızdaydı. Kısa boylu, zayıf, ürkek bakışlı bir adamdı. Her hareketinde hatta ağzını her açışında etrafını darıltmaktan korkan bir hâli vardı. Herhangi bir asistan kendisine bir soru soracak olsa yüzüne tatlı bir ifade vermeye çalışarak ona dönüyor, âdeta yalvarır hissini veren bir sesle ve ellerini mahcup mahcup ovuşturarak onunla uzun uzun konuşuyordu. Ameliyat öğleden sonra yapılacaktı. Bütün konuşmalar ameliyatın güçlüğü üzerineydi. Bu parça ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Tanzimat Dönemi’ndeki edebiyata kadar hikayeyi anlatarak aktarmak daha baskındır. Tanzimat ve sonrasında hikâyenin yazılması, okunması yaygınlaşır. Batı’dan yapılan çevirilerle Batı tarzı hikâye Türk edebiyatına girer. Ancak bu tarzda yazılan ilk hikâye konusunda farklı görüşler vardır. Tanpınar, Batı tarzında yazılan ilk telif hikâyenin, Ahmet Mithat Efendi’nin 1870’te yayımladığı – – – – ve – – – – başladığını söyler. Emin Nihat Bey’in – – – – adlı eserini olan Samipaşazade Sezai’nin Türk edebiyatında Batılı ikinci teşebbüs olarak kabul eder. Bu noktada Tanzimat’ta, hikâye türüne en önemli katkı yapanlardan biri öykünün ilk örneği sayılabilecek – – – – adlı eseri de hatırlanmalıdır. Aşağıdaki eser isimlerinden hangisi bu parçadaki boşluklardan herhangi birine getirilemez?

Kara kuşları denize inemez, anladık ama kayalara neden konmaz, neden bu kayaların tekeli yalnız martılarda, nadiren de karabatak ve balıkçıl kuşlarında, neden bir zekâ testi şampiyonu karga ya da bir kırlangıç, oranın keyfini denemeyi akletmez? Bu ilke hangi meydan savaşından sonra varılmış bir antlaşmadan kalmadır? Diyeceksiniz ki karalar nasıl kara kuşlarının ise denizler de bahriyelilerindir. Peki o zaman martıların, deniz saksağanlarının telefon tellerinde işi ne? Kırlangıçlar, güvercinler bu işe neden hiç itiraz etmezler, neden bu açıkgözlülüğe karşı koymazlar? Bu hikâye parçasında aşağıdaki anlatım tekniklerinden hangisi ön plandadır?

– Mustafa Kemal’le beraber mi gittindi sen Yedinci Ordu’ya? – Hayır, ben başından beri Filistin’deydim. Bir ara Çanakkale’ye geldi bizim batarya. Seddülba-hir’e… İkinci Kirte Savaşları yeni bitmişti. Biz 10 Mayıs’ta vardık! 20 Aralık’ta çekildi düşman. – On on beş kelimeyle anlattı Cemil Çanakka-le’yi… Oysa 55127 şehit verdik biz bu savaşlar-da… 130 bini aşkın da yaralı… – Temmuz başında Von Kres Paşa istemiş. İkin-ci Kanal saldırısı için… Kalktık gittik, ikinci defa saldırdık Kanal’a. Bu parçada aşağıdaki bilimsel disiplinlerden hangi-sinin edebî eserlere etkisi görülmektedir?

İşte düşüncemin burasında beyler, evet tam burasında anladım ki ben bugüne bugün, ömrüm boyunca hiçbir açık artırmaya büyük bir hırsla katılmamışım. İlle bir şey alacağım kararı ile çekişmeye girmemişim. Beni artırmalardan uzak tutan ne o ne bu, sadece bu ka-rarsızlık olmuş. O gün ilk defa orada anladım. Anlar gibi olmak değil, iki kere iki dört eder gibi anladım ki istesem, karar versem, er geç bir şey alırdım. Arttırır martırır, olmazsa apartır kaçar ama alırdım.   Bu parçada kendisinden böyle söz eden bir kahraman için,

• Açgözlü
• Tuttuğunu koparan
• III. Duyarlı
• Tereddütlü

nitelendirmelerinden hangileri yapılamaz?

I. İnsanın kendini tanımasına, olayları ve çevresini daha doğru yorumlamasına yardımcı olur. II. Gerçeği estetik bir tavırla ele alarak toplumun estetik algılarını canlı tutar. III. İnsanın kalabalıklar içinden sıyrılarak kendi kabuğuna çekilmesine yardımcı olur. IV. Toplumsal duyarlıkları harekete geçirir ve böylelikle bireyler arasındaki ilişkileri daha olumlu bir zemine taşır. V. İnsanların birbirini anlamasını, ortak bir paydada buluşmasını sağlar; barışçı bir anlayışa sahip bir toplumun oluşmasını temin eder. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde güzel sanatların insan ve toplum hayatındaki yeri ve önemiyle ilgili yanlış bilgi verilmiştir?