Palyaçonun Listesi kitabının yazarı Emre Timur’un “Şizofren” adlı kitabı yaşanmış pek çok öyküden ilham alınarak yazılmış otobiyografik bir romandır. Şizofren / Emre Timur ve kitap yorumuna gelince.
Eyletmen beni,
Söyletmen beni,
Ağlatman beni,
Aynalar, aynalar…
Şizofren Kitabının Yorumu
Yazar Emre Timur’la yaptığımız bir sohbetten aklımda kalanları aktarayım, Şizofren kitabının yorumuna geçmeden önce. Çünkü bu kitabın tam keyfine varmak için öncesini de bilmeniz gerekir diye düşünüyorum. Gençlik yıllarından itibaren psikoloji ilgisini fazlasıyla çekmeye başlamış ve bu konuda birçok kaynak okuyarak kendini geliştirmiş. Bütün hastalıkları detaylarıyla incelerken şizofreni hastalığının detaylarıyla bilinmemesi bu konuda merakını daha da artırmış. Anlatılanların hep dışarıdan olması “Acaba onlar bizi ve dünyayı nasıl görüyor? sorusuyla baş başa kalmasına sebep olmuş. Empati yaparak, hasta yakınlarıyla tanışarak ve hastaları gözlemleyerek bu muhteşem romanı ortaya çıkarmış.
Şizofren / Emre Timur
Kitapta şizofreni hastalığından, akıl hastanesinden ayrıntılara, 1980 darbesinden, sağ ve sol davalarına, aşkın darbesine, felsefeye, kapitalizmden sistem eleştirine her şey o kadar birbirleriyle ilintili, o kadar iç içe , o kadar yoğun anlatılmış ki bu harmanlama karşısında sorular yöneltmekten kendinizi alamıyorsunuz.
Karakter seçimleri çok etkileyici; çünkü karakter ve isimlerdeki ironileri seviyorum. Müjdat var mesela “müjdeli haber veren” anlamına geliyor. Müjdat, romandaki esas oğlana Müjgan’ ın müjdesini veriyor(yani gerçek aşkı olacak olan Müjgan’la tanıştırıyor.) Olay bu ya zaten ironi burada Müjdat göründüğü gibi değil Müjgan’ı kapıyor. Hani nerede kaldı müjde vermek, esas oğlanı arkadan vuran müjdeci.
“Ölmeden önce kaç yıl evvel doğarız? Ya da sahiden kaç kez? Benim bir et doğumum var ki o yıllar pek nahoş idiler…. ” daha büyümeden tüm ailesini kaybeden kahramanımız, yurt köşelerinde büyür ve üniversitede yaşam mücadelesi, davası başlar. Müjdat, Müjgan girer hayatına… Nietzsche, Behnan Bey ve diğerleri…
Hep bu çember dolanıp durduğumuz
Ne önümüz belli, ne sonumuz
Bilen varsa çıksın söylesin
Nereden geldik, nereye gidiyoruz?
Ömer Hayyam
Ne diyordum, yarıda kaldı. Akıl hastanesi diyorduk… “Psikiyatri, zenginin nevrozunu tedavi eder, fakirin psikozunu akıl hastanesine yollar.” dememiş mi Freud.
