Diz Protezi Ameliyatı: Tüm Süreç ve Bilmeniz Gerekenler

Diz eklemi sağlıklı iken hayat çok daha kolaydır. Merdiven çıkmak, yürüyüş yapmak, hatta yere çömelmek bile düşünmeden yapılır. Ancak diz kireçlenmesi başladığında, her adım bir yük haline gelir. İşte bu noktada diz protezi ameliyatı devreye girer. Bu yazıda, bu operasyonun kimlere uygun olduğundan, nasıl yapıldığına, fiyatlarından ameliyat sonrası hayata kadar tüm detayları konuşacağız. Üstelik bunu sıkıcı bir tıp dersine çevirmeden, samimi ve anlaşılır bir dille anlatacağım.

Diz Protezi Nedir?

Basitçe söylemek gerekirse, diz protezi; hasar görmüş veya aşınmış diz eklem yüzeylerinin, yapay bir eklemle değiştirilmesidir. Bu sayede, eklemdeki sürtünme ve ağrı ortadan kaldırılır, kişi daha rahat hareket eder. Protez parçaları genellikle metal, seramik veya özel polietilen malzemelerden üretilir. Seçim, hem hastanın durumuna hem de cerrahın tecrübesine bağlıdır.

Diz Protezi Ameliyatı Kimlere Uygulanır?

Herkes protez adayı değildir. Özellikle ileri derecede kireçlenme yaşayan, ilaç, fizik tedavi, enjeksiyon gibi yöntemlerden fayda görmeyen hastalar bu operasyon için uygundur. Kireçlenmenin sebepleri ise çok çeşitli olabilir:

• Geçirilmiş menisküs yırtıkları
• Kıkırdak aşınmaları
• Eklem içi kırıklar
• Bacak dizilim bozuklukları (varus/valgus)
• Tekrarlayan küçük travmalar

Genelde orta-ileri yaş grubunda görülse de, bazen genç yaşta da gerekli olabilir. Özellikle ciddi travmalar sonrası eklem çok yıpranmışsa, genç hastalarda da uygulanabilir.

Diz Protezi Ameliyatı Öncesi Hazırlık

Ameliyata giden süreç, aslında ameliyatın kendisi kadar önemlidir. Çünkü hazırlık ne kadar iyi yapılırsa, sonrası da o kadar rahat olur. Öncesinde yapılması gerekenler:

1. Kan, idrar tahlilleri, EKG, akciğer filmi gibi tetkikler
2. Enfeksiyon taraması (özellikle diş ve idrar yolu enfeksiyonları)
3. Tırnak mantarı veya cilt enfeksiyonlarının tedavisi
4. Anestezi doktoru ile görüşme ve uygun anestezi tipinin belirlenmesi

Bazı hastalar bu süreci hafife alır ama bizce hazırlık, operasyonun yarısıdır.

Diz Protezi Ameliyatında Anestezi

Hastaların aklına takılan sorulardan biri de “Genel mi, bölgesel mi uyuşturma yapılacak?” sorusudur. Çoğu vakada belden uyuşturma (spinal veya epidural anestezi) tercih edilir. Bunun avantajı, ameliyat sonrası erken dönemde ağrının çok daha az olmasıdır. Ancak her hastada bu mümkün olmayabilir, bazen genel anestezi tercih edilir.

Diz Protezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Ameliyat, diz ön yüzünden yaklaşık 10-12 cm’lik bir kesi ile başlar. Sonrasında aşamalar kabaca şöyle ilerler:

• Diz kapağı kenara alınır
• Menisküsler ve aşınmış kıkırdaklar çıkarılır
• Uyluk ve kaval kemiği yüzeyleri, proteze uygun şekilde kesilir
• Deneme protezleri ile uyum kontrol edilir
• Orijinal protez, kemik çimentosu veya çimentosuz teknikle sabitlenir
• Doku katmanları anatomik şekilde kapatılır

Bu işlemler sırasında cerrahın el becerisi, protezin ömrünü doğrudan etkileyen faktörlerden biridir.

Diz Protezi Çeşitleri

Protezler, kullanılan malzemeye göre çeşitlenir. En sık kullanılanlar:

• Metal alaşımlı protezler
• Seramik yüzeyli protezler (metal alerjisi olanlar için ideal)
• Oksinyum yüzeyler
• Polietilen eklem yüzeyleri

Malzeme seçimi, hastanın yaşı, kilosu, aktivite seviyesi ve alerji durumuna göre belirlenir.

Diz Protezi Ameliyatı Fiyatı

Fiyat konusu, hastaların en merak ettiği başlıklardan biridir. Net rakam vermek zor olsa da, fiyatı belirleyen temel faktörler şunlardır:

• Protez markası ve modeli
• Kullanılan malzeme kalitesi
• Hastane yatış süresi ve otelcilik hizmetleri
• Ameliyat öncesi tetkikler
• Anestezi masrafları

Çift taraflı ameliyat, her zaman iki ayrı ameliyata göre daha ekonomiktir çünkü anestezi ve bazı hastane giderleri ortak olur.

Diz Protezi Ameliyatı Sonrası

Ameliyat sonrası iyileşme süreci genelde 4-6 hafta arasında değişir. İlk günlerden itibaren yürüteç ile ayağa kalkmak mümkündür. Burada en önemli konu, hastanın ameliyat öncesi kas gücü ve genel kondisyonudur.

İlk 15 gün boyunca yara bakımı ve pansuman düzenli yapılır. 3-4 hafta içinde yürüteç bırakılır, 6 hafta sonunda ise çoğu hasta günlük işlerine döner.

Fizik Tedavi

Her hastaya şart olmasa da, özellikle kas gücü düşük veya eklem hareketi kısıtlı hastalarda fizik tedavi çok faydalıdır. Egzersizleri düzenli yapmak, protezin ömrünü uzatır.

Spora Dönüş

Genelde 6. aydan sonra, hafif tempolu sporlar yapılabilir. Ancak basketbol, koşu gibi ekleme yüksek yük bindiren sporlar önerilmez.

Diz Protezinin Ömrü

İyi bir ameliyat tekniği ve kaliteli malzeme ile protez ömrü 25-30 yıla kadar çıkabilir. Ancak bu süre, hastanın kilosu, yaşam tarzı ve proteze gösterdiği özenle yakından ilgilidir.

Diz Protezi Ameliyatının Riskleri

Her cerrahi işlemde olduğu gibi, bu ameliyatın da bazı riskleri vardır. En yaygın olanları:

• Enfeksiyon
• Damar veya sinir yaralanması
• Kan pıhtısı oluşumu
• Protez gevşemesi

Bunlar düşük ihtimalli olsa da, tamamen imkansız değildir. Düzenli kontroller, bu riskleri en aza indirir.

Genç Yaşta Diz Protezi

Genç hastalarda, protez son çare olarak düşünülür. Çünkü protez ömrü belli bir süre ile sınırlıdır ve genç yaşta takılan protezin ileride değiştirilmesi gerekebilir. Yine de bazı travmatik durumlarda genç hastalar için de tek çözüm olabilir.

Sonuç ve Öneriler

Bizce diz protezi, doğru kişiye, doğru zamanda ve doğru teknikle yapıldığında hayat kalitesini ciddi anlamda yükselten bir işlemdir. Ameliyat kararı almadan önce mutlaka deneyimli bir ortopedi uzmanı ile görüşülmeli, alternatif tedaviler değerlendirilmelidir. Unutmayın, ameliyat sonrası süreçte sizin çabanız da en az cerrahın emeği kadar önemlidir.

Detaylı bilgi ve randevu için: https://www.ortopediistanbul.com.tr/diz-protezi-ameliyati