SIFAT (ÖN AD) İsmi niteleyen ya da belirten sözcüklere sıfat (ön ad) denir. Sıfatlar isimleri soru ve işaret yönünden belirtir; renk, biçim, durum yönünden niteler. Sıfatın olduğu her yerde sıfat tamlaması vardır. Sıfatlar tek başına kullanılamaz. Tek başına kullanıldıklarında isim ya da zamir sayılırlar. Sıfatları ismi nitelemesi ve belirtmesi bakımından iki grupta inceliyoruz. Niteleme Sıfatları […]
SIFAT (ÖN AD)
ÖRNEK
NOT: Fiilimsiler de niteleme sıfatı olarak kullanılabilir.
⇒ Niteleme sıfatları çekim eki alırlarsa adlaşır ve sıfat niteliğini kaybeder buna adlaşmış sıfat denir. Bu durumda sıfatın nitelediği isim düşer ve sıfat çekim eki alır.
İsimleri işaret, soru, belgisizlik ve sayı bakımından belirten belirten sıfatlardır.
o kitap
bazı insanlar
üç elma
hangi ev?
1. İşaret Sıfatı: Varlıkları işaret yoluyla belirten sıfatlardır.
NOT: Bazı sıfatlar “-ki” ve “-deki” eklerini alarak işaret sıfatı olur.
NOT: İşaret sıfatları çekim eki aldıklarında işaret zamiri olurlar.
2. Soru Sıfatı: Varlıkları soru yoluyla belirten sıfatlardır.
Sorulara verilen yanıtlar sıfatsa, soru sıfatıdır.
NOT: Soru sıfatları çekim eki alarak ismin yerini tutar ve soru zamiri olurlar.
NOT:
Bu cümlede olduğu gibi eğer soru kelimesi cümlede olduğu halde “mı, mi, misin, misin” soru edatı varsa dikkat ediyoruz. Bu durumda soru edatı olduğunu unutmuyoruz.
3. Belgisiz Sıfat: Bir adı kesinlik kazandırmadan belirten sıfatlardır. Belirsizlik ifade eder.
NOT: Belgisiz sıfatlar çekim eki alarak ismin yerini tutar ve belgisiz zamir olurlar.
“BİR” SÖZCÜĞÜNE DİKKAT
4. Sayı Sıfatı: Varlıkları sayı bakımından belirten sıfatlardır. Dörde ayrılır.
Sıfatları pekiştirmekte amaç, anlatımı kuvvetlendirmektir.
“m, p, r, s” harfleriyle yapılır.
Pekiştirme, ikileme yoluyla da yapılabilir.
Pekiştirme soru edatı “mı, mi” ile de oluşturulabilir.
Yakın anlamlı sözcüklerin yan yana getirilmesi ile sıfatlarda pekiştirme yapılabilir.
⇒Sıfatlarda küçültme, sıfatlara “–ce, -cik, -cağız, -ceğiz -mtırak, -msi” küçültme ekleri getirilerek yapılır.
⇒ Kişilerin mesleklerini, makamlarını veya lakaplarını ifade eden sözcüklerdir.
⇒ İsimden önce ya da sonra gelebilirler.
NOT: Unvan sıfatları büyük harfle yazılır.
⇒ Sıfatın oluşabilmesi için bir isim ve sıfat gereklidir. Bu iki sözcük bir araya gelerek bir sözcük öbeği oluşturur. Bu öbeğe sıfat tamlaması denir.
kırmızı | kazak |
sıfat | isim |
(tamlayan) | (tamlanan) |
» çalışkan | öğrenci |
sıfat | isim |
(tamlayan) | (tamlanan) |
NOT Sıfat tamlamalarında, tamlayan da tamlanan da birden çok sözcükten oluşabilir.
TAMLAYAN | TAMLANAN | |
ince | bir | defter |
sıfat | sıfat | isim |
TAMLAYAN | TAMLANAN | |
eski | sokaklar, | konaklar |
sıfat | isim | isim |
1. Bir isim birden fazla sıfatla nitelenebilir.
2. Bir isim niteleme ve belirtme sıfatlarını bir arada alabilir.
3. Her sıfat önüne geldiği isimle sıfat tamlaması oluşturur.
Güzel bir çalişma .
Teşekkürler değerli yorumlarınız için