• Bu dönemde edebiyatta gelişme ve yenileşme safhaları ileri boyuta taşınmıştır milliyetçilik anlayışı görülmektedir Anadolu köy yaşantısı tüm gerçekliği ile okuyucuya yansıtılmıştır. • Latin alfabesinin kabulü ile okuma organlarında görülen artist daha çok Eser üretilmesine sebep olmuştur. • Atatürk ve Atatürk İlkelerine eserlerde sıklıkla yer verilmiştir. • Cumhuriyetin kuruluşu eserlerin en çok kullanılan konusu olmuştur. […]
• Bu dönemde edebiyatta gelişme ve yenileşme safhaları ileri boyuta taşınmıştır milliyetçilik anlayışı görülmektedir Anadolu köy yaşantısı tüm gerçekliği ile okuyucuya yansıtılmıştır.
• Latin alfabesinin kabulü ile okuma organlarında görülen artist daha çok Eser üretilmesine sebep olmuştur.
• Atatürk ve Atatürk İlkelerine eserlerde sıklıkla yer verilmiştir.
• Cumhuriyetin kuruluşu eserlerin en çok kullanılan konusu olmuştur.
• Bu dönemde toplumcu gerçekçiler grubu topluma yönelik halkı aydınlatan köy yaşamını anlatan eserler vermişlerdir.
• Toplum için sanat anlayışına bağlı kalınmıştır bütünden çok içeriye önem verilmiştir.
• Realizm akımının etkileri görülmüştür.
• Bu dönemde Milli Edebiyat Dönemi ile başlayan Anadolu’ya açılma halk ile bütünleşme düşüncesi güçlenmiş ve halk ile aydın kesim arasındaki mesafe aşılmıştır.
• TDK’nin kurulması ile dil resmi bir zemine oturtulmuş dilde sadeleşme yolunda resmi bir kurumdan gelen dilbilimcilerin kararlarına yönelik hareket edilmiştir.
• 1923 yılında Cumhuriyet’in ilan edilmesi ile başlayan değişim ile devletin içine girdiği yenileşme edebiyatı da etkilemiş ve Cumhuriyet Dönemi başlamıştır.
• Dilde sadeleşmenin gerçekleşmesi ile konuşma dili ile yazı dili arasındaki uçurum ortadan kaldırılmıştır.
• İlk olarak hece ölçüsü baskın şekilde kullanılmıştır daha sonralardan serbest ölçü getirilmiştir, bazı istisnai kişiler ise aruz ölçüsünü kullanılmaya devam etmişlerdir.
• Anadolu’nun kuytu köşelerinde kalmış köylerine de değinilmiştir bunun en güzel bu dönemde dergicilik konusunda büyük bir gelişme yaşanmıştır .
• Cumhuriyet Dönemi şiirinde farklı anlayışı benimseyen Yedi Meşaleciler, Garipçiler, İkinci Yeniciler, Hisarcılar gibi topluluklar vardır.
• Psikoloji ve psikiyatri alanında çalışmalar görülmeye başlamıştır. • Gazetecilik, edebiyat tarihi ve dil araştırmalarında önemli konular ortaya konmuştur.
• Düz yazılarda bilgi verme düşündürme açıklama gibi kuralların uygulanması amaçlanmıştır.
• Dünya edebiyatı yakından izlenmiştir, toplumcu gerçekçilik, sezgicilik, varoluşçuluk ve gerçeküstücülük gibi akımların etkisi eserlerde görülmektedir.
• Kadın yazarlar da önemli ölçüde artış görülmüştür, Adalet Ağaoğlu Füruzan gibi isimler edebiyatımıza dahil olmuştur.
• Bu dönem Türk edebiyatının en geniş dönemlerindendir. Kısaca sanatçıları şunlardır;
Ahmet Hamdi Tanpınar, Ziya Osman Saba, Orhan Veli Kanık, Sait Faik Abasıyanık , Faruk Nafiz Çamlıbel, Oktay Rıfat Horozcu, Melih Cevdet Anday, Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy, Yusuf Ziya Ortaç, Orhan Seyfi Orhon, Ahmet Kutsi Tecer, Halikarnas Balıkçısı, Ahmet Muhip Dıranas, Memduh Şevket Esendal, Cahit Sıtkı Tarancı, Nurullah Ataç, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Necip Fazıl, Arif Nihat Asya, Falih Rıfkı Atay, Yaşar Kemal, Orhan Pamuk, Orhan Kemal, Attila İlhan, Kemal Tahir, Tarık Buğra’dır.
SORULAR
‘’Yârin dudağından getirilmiş,
Bir katre alevdir bu karanfil
Ruhum acısından bunu bildi
Düştükçe vurulmuş gibi yer yer ‘’
Ahmet Haşim
‘’Varşova’da on bin kişinin ölmesi
Ve benzememesi
Bir motörlü kıtanın bir karanfile
Yârin dudağında getirilmiş ‘’
………………
1. Yukarıda verilmiş olan Ahmet Haşim’in şiirine karşılık alaycı üslup ile yazılan Garipçiler dönemi şiiri aşağıdakilerden hangisine aittir?
A. Bedri Rahmi Eyüboğlu
B. Yaşar Kemal
C. Orhan Kemal
D. Melih Cevdet Anday
E. Orhan Veli Kanık
Yedi Meşalecilerin en genç ismi olarak bilinen ………………….. yaşadığı sıkıntılara rağmen mutluluk şairi olarak tanınmıştır. Geleneksel şiirden aldığı öğretiyi modern şiire taşımıştır. Cumhuriyet döneminde doğup gelişen serbest ölçüden uzak durmuş ……. kullanmıştır.
2.Yukarıdaki paragraftaki boşluklara aşağıdakilerden hangisi oluşursa bilgi yanlışı olmaz?
A. Enis Behiç Koryürek -Aruz Ölçüsü
B. Ziya Osman Saba-Hece Ölçüsü
C. Ahmet Hamdi Tanpınar -Aruz Ölçüsü
D. Sait Faik Abasıyanık-Hece Ölçüsü
E. Kenan Hulusi Koray-Hece Ölçüsü
1930 yılları itibariyle yaygınlaşan Toplumcu Gerçekçi şiir anlayışı ile şiirler yazmıştır. Toplum içerisindeki sorunları eleştirel bir dille yazdığı için ömrünün uzun yılları sürgünde veya hapiste geçmiştir. Şiirlerinde daha çok serbest ölçü kullanmıştır.
3. Yukarıda bahsedilmekte olan Cumhuriyet dönemi şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A. Nazım Hikmet
B. Rıfat Ilgaz
C. Gülten Akın
D. Attila İlhan
E. Ahmet Arif
4. Aşağıda verilen şiir örneklerinden hangisi Cumhuriyet dönemine ait olamaz?
A. Bir nişan yüzüğü bir kapı sesi , Seni hatırlatıyor her zaman bana.
B. Kaldırımlar, duyulur ses kesilince sesi Kaldırımlar, içimde kıvrılan bir lisandır.
C. Şimdi anlıyordu mavi gözlü dev, Dev gibi sevgilere, mezar bile olamaz bahçesinde ebruli, hanımeli açan ev.
D. Korku İşte şehirleri bayındır gösteren yalan.
E. Efendiler pek açsınız, bu çehrenizde bellidir, Yiyin, yemezseniz bugün, yarın kalır mı kim bilir?
5. Aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A. Çile Şairi ve Kaldırımlar Şairi olarak tanınmış olan, eserlerinde yalnızca hece ölçüsünü kullanan Cumhuriyet dönemi şairimiz Necip Fazıl Kısakürek’tir.
B. Cumhuriyet döneminde hiçbir akıma bağlılığı olmayan, gazel ve rubailer yazan şairimiz Asaf Halet Çelebi’dir.
C. Destan Şairi adıyla anılan Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın Olvido ve Toprak Ana adında şiirleri vardır.
D. Aşk ve Psikoloji konularına eserlerinde sıklıkla yer veren Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Huzur adında bir romanı ve Beş Şehir adında bir denemesi vardır.
E. Yaş Otuz Beş ve Desem ki, Gün Eksilmesin Penceremden şiirleri ile tanınan Ölüm Şair diye adlandırılan Cumhuriyet dönemi şairimiz Cahit Sıtkı Tarancı’dır.
6. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi Yedi Meşaleciler arasında yer almaz?
A. Sabri Esat Siyavuşgil
B. Cevdet Kudret Solok
C. Ziya Osman Saba
D. Ahmet Kutsi Tecer
E. Vasfi Mahir Kocatürk
7. Aşağıda verilen Cumhuriyet Döneminde Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren sanatçılar ile eserleri yanlış eşleştirilmiştir?
A. Arif Nihat Asya- Sevgi Mektupları
B. Halide Nusret Zorlutuna- Benim Küçük Dostlarım
C. Ömer Bedrettin Uşaklı – Yayla Dumanı
D. Behçet Kemal Çağlar- Burada Bir Kalp Çarpıyor.
E. Fazıl Hüsnü Dağlarca- Üç Şehitler Destanı
8. Aşağıdakilerden hangisi öz şiir anlayışının özelliklerinden değildir?
A. Aruz ölçüsüne dönüş yapılmıştır.
B. En doğru şeyin dize olduğu kabul edilmiştir.
C. Şiir dili her şeyin üzerinde tutulmuştur.
D. Şiir toplum için değil sanat için yazılmıştır.
E. Dilde sadeleşmeye gidilmiş nazım nesire yaklaştırılmıştır.
9. Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet Dönemi şiiri özelliklerinden değildir?
A. Daha çok hece ölçüsü kullanılmıştır.
B. Bu dönemde şiir Batı, Halk ve Divan Şiirinden beslenmiştir.
C. Şiirlerde İstanbul Türkçesi esas alınmıştır.
D. Bireysellik, toplumculuk, halkçılık gibi farklı anlayışlar benimsenmiştir.
E. Şiirler yalnızca epik türdedir.
10. Aşağıdakilerden hangisi Toplumcu şiirin özelliklerinden değildir?
A. Şiir tezlidiri, görüşün dayandığı bilimsel bir kaynak vardır.
B. Şiirlerde toplumsal kaygı görülür.
C. Nazım Hikmet bilinen en önemli temsilcilerindendir.
D. Serbest ölçü kullanılmıştır.
E. Aruz ölçüsü kullanılmıştır.
BOŞLUK DOLDURMA
1. …………… eserlerinde Torosları, Çukurova’yı insanın acı yaşamını, ezilişini, eşkıyaların ve ağaların yaptıklarını, halkın sömürülüşünü, kan davasını, toprak sorununu çarpıcı bir dil ile anlatmıştır.
2. …………….. ile yazılmış şiirler genellikle ölçü ve kafiye bağlı bulunmayan dizelerindeki hece sayısında değişiklik olan şiirlerdir. 3. Halkın ve halkın sorunlarını anlatan şiir türüne ………….. denir.
4. Ağırlıklı olarak hece ölçüsü kullanılan ve ilerleyen dönemlerinde serbest ölçü etkisi görülen edebi dönem ……………….. dır.
5. Beş Hececileri Ayşe Fatma edebiyatı yapmakla Servet-i Fünuncuları ile suçlayan topluluk …………………… dir.
6. 2.Yenicilere, Garipçilere, Hisarcılara ve Toplumculara tepki olarak …………. akımı doğmuştur.
7. 1850’lerde …….. dergisi etrafında toplanan sanatçıların oluşturduğu edebi topluluğa Hisarcılar denir.
8. 1950’li yıllarda Edip Cansever, İlhan Berk, Cemal Süreya, Turgut Uyar ve Ece Ayhan gibi şairlerin temsilciliğini yaptığı akıma ………… denir.
9. ……………… yurt sevgisini işlediği ve yüksek sesle okunacak ulusal anma günlerinin aranan şairidir.
10. ……………….. ölüm şairi lakabıyla anılır.
DOĞRU- YANLIŞ
1. Cumhuriyet dönemi sanatçılarının sanat anlayışı ‘’ Yenilik ,İçtenlik, Canlılık ‘ tır. (D/Y).
2. Yedi Meşaleciler toplumsal konulara dikkat çekmeyi amaçlamışlardır.(D/Y).
3. Garipçiler şiirde serbest ölçü ve hece ölçüsü kullanmıştır. (D/Y)
4. La Fontaine’nin fabllarını Türkçeye çeviren garip akımı temsilcisi Orhan Veli Kanık’tır. . (D/Y)
5. Mahur Beste Ahmet Hamdi Tanpınar’ın roman türündeki eseridir. . (D/Y)
CEVAP ANAHTARI
1. E
2. B
3. A
4. E
5. C
6. D
7. E
8. A
9. E
10. E
BOŞLUK DOLDURMA
1. Yaşar Kemal
2. Serbest Ölçü
3. Toplumcu Şiir
4. Cumhuriyet Edebiyatı
5. Yedi Meşaleciler
6. Maviciler
7. Hisar
8. 2.Yeniciler
9. Arif Nihat Asya
10. Cahit Sıtkı Tarancı
DOĞRU/ YANLIŞ
1. D
2. Y
3. D
4. D
5. D