Paragrafın genel amacı düşünceyi iletmektir. Bunu yaparken kullandığı teknikleri çeşitli yollarla etkili hale getirir. Yazarın tekniğini belirleyen bu yöntemler düşünceyi geliştirme yollarını oluşturur.

TANIMLAMA

⇒ Bir kavramı bütün ögeleri ile özel ve değişmez niteliklerini eksiksiz anlatmaya tanımlama denir.

⇒ “….. nedir?” sorusunun yanıtıdır. 

DİKKAT 

Açıklama ve tanımlama karıştırılmamalıdır. Açıklama, tanımlamayı
içinde barındırır. Tanım, kısa ve özdür.

ÖRNEK

İş, oluş ve hareket bildiren sözcüklere fiil denir.

Müzik, duygu, düşünce ve imgeleri tek sesli ya da çok sesli olarak anlatma sanatı.Eğitim, belli bir bilim dalında, belli bir konuda bilgi ve beceri kazandırma, yetiştirme ve geliştirme işi.

KARŞILAŞTIRMA

⇒İki varlık, kavram ya da olayın benzer ve farklı yönlerini ifade etmek için kullanılan yönteme karşılaştırma denir. 

⇒Kanıtlama kaygısının olduğu metinlerde daha çok tercih edilir.

⇒ Karşılaştırma yapılırken “en, çok, kıyasla, daha, ise, oranla,…” ifadeleri kullanılır.

ÖRNEK

Röportajla öykü arasında kimi benzerlikler vardır, ikisi de yaşamın gerçekleriyle beslenir. Röportajın gerçekliği belgelere, kanıtlara, somut olay ya da olgulara dayanmasından ileri gelir. Öyküde ise bunlar hayal gücüyle yeni bir renk, yeni bir görünüm kazanır. Öte yandan bütün anlatı türleri için geçerli olan dilin güzel ve etkili kullanımı röportaj ve öykü için de söz konusudur.

ÖRNEKLEME

⇒ Düşüncenin okurun zihninde anlaşılmasını kolaylaştırmak için örnekler vererek somutlaştırılmasıdır.

ÖRNEK

Ankara, tarihin şaşırtıcı terkipleriyle doludur. Burada kerpiç bir duvardan İyonya tarzında bir sütun başlığı fırlar; bir türbe merdiveninin basamağında bir Roma konsülünün şehre gelişini kutlayan bir taş görünür. Ahi Şerafettin’in türbesini, asırlardır Greko Romen aslanları bekler. Bu yüzden Aslanhane adını alan caminin mihrabında Etilerin toprak ve bereket ilahesinden başka bir şey olmayan bir yılan, meyveler arasında dolanır.

TANIK GÖSTERME

⇒ Düşünceyi daha etkili kılmak için bir atasözü veya ünlü bir kişinin sözünü aktarmaktır. 

⇒ Doğrudan ya da dolaylı olabilir.

ÖRNEK

Moda, başlangıçta bir tür kişisel ve yaratılan güzelliktir; yeni olduğu için de görecedir. Ancak bu yaratılan güzellik gerçekte ortak bir çabanın ürünüdür. Eliot’un dediği gibi “Bugün geçmişle yönetilir; geçmiş de bugünle değişime uğrar.”

BENZETME

⇒Aralarında anlam ilişkisi kurulabilecek iki varlıktan zayıf olanın güçlü olana benzetilmesidir.

ÖRNEK

Rüya gibi bir gecede, çarşaf gibi bir denizi seyre dalmıştı. Hayallerini gerçekleştirmek için tüm enerjisini topluyordu.

KANITLAMA

⇒Düşüncelerini nedenlerini söyleyerek açıklamak.

⇒Genellikle makale, eleştiri, röportaj gibi yazılı; konferans, açık oturum, münazara gibi sözlü anlatımlarda kullanılır.

ÖRNEK

Öteden beri tartışılagelmiştir şiirin başka bir dile çevrilip çevrilmeyeceği. Kendine özgü bir yapısı olduğundan zordur şiir çevirmek. Anlamlamanın okur merkezli olması, bir dildeki ses ve biçemin diğer dilde yakalanmasının çok zor olması, dillerin sözcüklerinin her zaman birbirini karşılayamıyor olması şiir çevirisini zorlaştıran etkenlerdir. Jean Cocteau, “Şiir öyle ayrı bir dildir ki başka hiçbir dile çevrilemez hatta yazılmış göründüğü dile bile.” sözüyle bu gerçeği ortaya koyuyor.”

SAYISAL VERİLERDEN YARARLANMA

⇒Bir düşünceyi aktarabilmek için anlatılmak isteneni istatistiksel verilere dayandırılmasıdır.

ÖRNEK

Tuz Gölü çevresinde yılda 750000 ton tuz üretilmektedir. Bu da Türkiye’nin toplam tuz üretiminin yüzde 55’i demektir. Ancak havzadaki su sorunu, tarımsal verimliliği azaltarak ekonomik kazancın düşmesine neden olmuştur.