Milli Edebiyat Dönemi ve Özellikleri
Abone Ol 

Milli Edebiyat Dönemi ve Özellikleri

Milli Edebiyat akımı 1911 yılında Ömer Seyfettin ve Ali Canip’in Selanik’te birlikte çıkardıkları Genç Kalemler adlı dergiyle başlar. Ömer Seyfettin’in bu dergide çıkan Yeni Lisan Makalesi bu akımın fikir temelini oluşturur. Buna Göre;a)Milli bir edebiyat için milli bir gereklidir.b)Konuştuğumuz dil, İstanbul Türkçe’si en tabii dildir.c)Yazı dili konuşma dili ile birleştirilirse edebiyatımız yeniden canlanacaktır. Türkçe karşılığı […]

Milli Edebiyat akımı 1911 yılında Ömer Seyfettin ve Ali Canip’in Selanik’te birlikte çıkardıkları Genç Kalemler adlı dergiyle başlar. Ömer Seyfettin’in bu dergide çıkan Yeni Lisan Makalesi bu akımın fikir temelini oluşturur.

Buna Göre;
a)Milli bir edebiyat için milli bir gereklidir.
b)Konuştuğumuz dil, İstanbul Türkçe’si en tabii dildir.
c)Yazı dili konuşma dili ile birleştirilirse edebiyatımız yeniden canlanacaktır. Türkçe karşılığı olan kelimeler atılmalıdır.

Milli Edebiyat Dönemi Özellikleri

  • Türk milliyetçiliğine çok önem verilir. Tarihimize ve milli kaynaklara yönelme görülür.
  • Sade dil, hece ölçüsü ve halk edebiyatından yararlanma görülür.
  • İstanbul dışına çıkılır ve Anadolu’dan konular işlenir, Anadolu eserlerde bolca anlatılır.
  • Bu dönem roman ve hikayesinde ülke sorunları ele alınır.
  • Darülbedayi kurulur ve tiyatro gelişir.
  • Yazarların bilinçli olarak Anadolu’ya açıldıklarına örnek olarak Refik Halit KARAY’ın Memleket Hikayeleri ve Ebubekir Hazım TEPEYRAN’ ın Küçük Paşa’sı örnek verilebilir.
  • Bu dönemin önemli şair ve yazarları: Ömer Seyfettin, M.Emin Yurdakul, Hamdullah Suphi Tanrıöver, Halid Fahri Ozansoy, Orhan Seyfi Orhon, Faruk Nafiz Çamlıbel, Yusuf Ziya Ortaç, Kemalettin Kamu vb. şiir alanında ; Y.Kadri Kraosmanoğlu, Halide Edip Adıvar, Refik Halid Karay, Reşat Nuri Güntekin, Peyami Safa, Ebubekir Hazım Tepeyran nesir alanındaki yazarlardır.

Milli Edebiyat Dönemi Yazar ve Şairleri

Ömer SEYFETTİN
Maupassant
tarzı realist hikayeleriyle ünlüdür. Sade bir dille yazar. Hikayelerde şahısların ruh tahlilleri yerine olaylar arasında bağ kurmaya çalışır. Konu olarak çocukluk anıları, tarihi olaylar ve Türklere balkanlarda uygulanan zulümler ağır basar. Hikayeleri beklenmedik bir biçimde biter. Şiirleri de vardır ama tanıtıcı özelliği hikayeciliğidir.
Ünlü Hikaye Kitapları: Bomba, Beyaz Lale, Gizli Mabet, Yüksek Ökçeler, Yalnız Efe, Efruz Bey, Harem, Bizim Eshab-ı Kehfimiz , Bahar ve Kelebekler
Ünlü Hikayeleri: Başını Vermeyen Şehit, Pembe İncili Kaftan, Kütük, Bomba, Kaşağı, Teke Tek, Falaka, Kızıl Elma Neresi

Ali Canip YÖNTEM(1887-1967)
Genç Kalemler dergisinde yazdığı makalelerle tanınan yazar sade dille hece ölçüsüyle şiirler yazmıştır. Sonraları edebiyat incelemeleriyle uğraşmıştır.

Ziya GÖKALP (1876-1924)
Milli Edebiyatın fikir temellerini kurar. Turancıdır. Edebiyat değil fikir önemli olduğu için halk diliyle yazmıştır. Türkiye’nin ilk sosyoloğudur.

Şiirleri: Kızıl Elma, Altın Işık, Yeni Hayat,

Fikir Eserleri: Türkçülüğün Esasları, Türkleşmek İslamlaşmak
Muasırlaşmak, Türk Medeniyeti Tarihi, Türk Töresi, Malta Mektupları

Yakup Kadri KARAOSMANOĞLU (1889-1974)
Fecr-i Ati
edebiyatındayken ferdi milli edebiyatta toplumsal konuları işlemiştir. İlk eserleri mistik daha sonrakiler ise realisttir. Toplum için sanat görüşüyle eserler vermiştir. Romanlarında Tanzimat-Cumhuriyet arası Türk toplumundaki değişme, halk-aydın çatışmalarını işlemiştir. Eserlerin tekniği sağlamdır, gözlemlerinde tasvirlerindeki realizmde başarılıdır.

Eserleri
Kiralık Konak
: Bu romanda Tanzimat dönemindeki nesil çatışması işlenir. Bu dede Naim Efendi ile torun Seniha’nın çatışmasıdır.
Nur Baba: Bu romanda tekkelerdeki bozuklukları anlatmıştır.,
Hüküm Gecesi: Osmanlı devletinin bozulan siyasi yapısı işlenmiştir.
Sodom ve Gomore :İşgal altındaki İstanbul halkının yabancı işgalci güçlere hoş görünme çabalarını işler.
Yaban: Kurtuluş savaşı sırasında Anadolu’nun durumu Ahmet Celal’ in ağzından anlatılmıştır. Hatıra defteri şeklinde oluşturulmuştur. Aydınların gözüyle Anadolu anlatılır.
Bir Sürgün, Ankara, Panorama: Bu romanlar önceki sıranın devamıdır. Panaroma’da Cumhuriyet kurulduktan sonraki kırk yıl anlatılır.
Hep O Şarkı: Bu romanında önceki romanlarda bulunan tarihi sıra yerine aşk konusunu işlenmiştir.
Hikayeleri:Milli Savaş Hikayeleri,Bir Serencam,Rahmet
Diğer eserleri: Okun Ucundan,Erenlerin Bağından(Mensur Şiir) Anamın Kitabı (Çocukluk Hatıraları) Gençlik ve Edebiyat Hatıraları ( Hatıra) Zoraki Diplomat (Elçilik Hatıraları)

Refik Halit KARAY (1888-1965)
Fecr-i Ati
edebiyatından Milli Edebiyata geçen yazarlardan birisidir. İlk olarak KİRPİ ismini verdiği hiciv türündeki yazılarıyla tanınır ve bu yazılarından dolayı Anadolu’nun çeşitli yerlerine sürülür. Bu Anadolu sürgününden Memleket Hikayeleri adlı gezi yazısı eseri ortaya çıkar. Ankara hükümeti aleyhine yazdığı yazılar nedeniyle yurt dışına Hatay’a sürülür. Bu sürgünden de Gurbet Hikayeleri çıkar. Eserlerini konuşma diliyle yazmıştır. Gözlem ve hiciv yeteneği güçlüdür.
Eserleri
İstanbul’un İç Yüzü
:Başarısız bir romandır.
Sürgün: Hatay’da yazar ve sürgün edilen siyasilerin ve Osmanlı sultanlarının yurt dışındaki maceraları anlatılır.
Çete:Hatay’ın ülke topraklarına katılması konusunu işler.
Yezidin Kızı: Bu eserinde tabiat ve karakter tasvirleri önemlidir.
Anahtar:Kıskançlık üzerine yazılmış bir romandır.

Diğer romanları:Bugünün Saraylısı, Kadınlar Tekkesi, Dört Yapraklı Gonca, Sonuncu Kadeh
Diğer Eserleri: Kirpinin Dedikleri,Deli,Sakın Aldanma İnanma Kanma , Kanije Müdafaası tiyatro türündedir.

Mehmet Emin YURDAKUL
Kuru , yavan, tek düze ve sanatsız bir şiiri vardır. Onun için önemli olan sanat değil öğreticiliktir. Sanat fikirleri anlatmak için sadece bir araçtır. Türkçülük fikrini ilk ve yılmaz bir savunucusudur. Genç Kalemlerden daha önceleri de sade dille eserler vermiştir.
Şiirleri: Türk Sazı, Turana Doğru, Ordunun Destanı, Ey Türk Uyan Tan Sesleri

Reşat Nuri GÜNTEKİN (1889-1956)
Eserlerinde Anadolu ve Anadolu insanını işlemiştir.Dil sade ve yapmacıksız günlük konuşma dilidir. Baba mesleği askerlik kendi mesleği müfettişlik olduğu için Anadolu’yu iyi tanımıştır. Bundan Anadolu Notları adında gezi yazısı çıkar. Eserlerinde genellikle kahraman olarak öğretmenleri seçer.

Eserleri
Çalıkuşu:
Feride adındaki genç öğretmenin Anadolu’daki sıkıntılar anlatılır.
Yeşil Gece: Eski eğitim sistemi ve dini kötüye kullananlar eleştirilir.
Miskinler Tekkesi: Dilenciler konu alınmıştır.
Acımak: Bu roman geriye dönüş tekniği ile yazılmıştır. Zehra babasının ölümünden sonra onun not defterini bulur ve okur.

Diğer Romanları:Dudaktan Kalbe,Kızılcık Daları,Damga,Akşam Güneşi, Eski Hastalık, Bir Kadın Düşmanı, Değirmen, Kavak Yelleri, vb.
Hikayeleri; Tanrı Misafiri, Sönmüş Yıldızlar, Eski Ahbap, Boyunduruk
Tiyatro Eserleri: Balıkesir Muhasebecisi,Eski Borç,Hançer.
Gezi:Anadolu Notları

Halide Edip ADIVAR (1884-1964)
Eserlerinde idealize edilmiş kadın kahramanlar çoktur. Konu olarak kurtuluş savaşı, çocukluk anıları ve aşk önemlidir. Eserleri gittikçe olgunlaşır. Dil yapısı oldukça bozuktur. İlk önce İngiliz mandacılığını savunur daha sonra milliyetçiliğe geçer. Eserlerini Türkçe yazarken zorlanmıştır.

ESERLERİ
Sinekli Bakkal
: Romanında karagöz oynatan kız Tevfik’in kızı Rabia, Müslüman olan İtalyan Pregrini’yle evlenir. Bu roman İngilizce yazılmış olup sonradan Türkçe’ye çevrilmiştir.
Handan: Bu roman mektup türünde yazılmıştır. Yanlış Batılılaşmayı anlatır. Psikolojik bir romandır.
Vurun Kahpeye: Anadolu’daki vatansever bir genç öğretmen kıza dini kötüye kullanan vatan hainlerince iftira atılması ve bu öğretmenin linç edilmesi anlatılır.
Diğer Romanları: Seviye Talip,Yeni Turan,Kalp Ağrısı,Heyula,Zeyno’nun Oğlu,Döner Ayna Akile Hanım Sokağı, Sonsuz Panayır, Yol Palas Cinayeti
Hikayeleri: Harap Mabetler, Dağa Çıkan Kurt, Kubbede Kalan Hoş Seda
Hatıra Eserleri: Mor Salkımlı Ev, Türk’ün Ateşle İmtihanı

Tiyatro: Kenan Çobanları

Ahmet Hikmet MÜFTÜOĞLU
İlk önce Servet-i Fünun yolunda ağır bir dili vardı. Sonradan çok sade eserler vermiştir. Hayatının ikinci döneminde Türk tarih ve medeniyeti, Türk ruhu üzerine eserler vermiştir.
Gönül Hanım: Bu romanında Göktürk yazıtlarının incelemeye giden kişilerin başından geçen olaylar anlatılmaktadır.
Haristan ve Gülistan: Batı tarzında ilk masal sayılabilecek eserdir.
Çağlayanlar: Milli kültürle yoğrulmuş hikayeleri içerir.

Hamdullah Suphi TANRIÖVER
Milliyetçi bir yazardır. Kuvvetli bir hatiptir. Hitabetlerini Dağ Yolu adlı kitabında derlemiştir. Düz yazılarını Güne Bakan adlı kitabında derlemiştir. Milliyetçiliğin yayılmasında büyük emeği geçmiştir. İstiklal Marşımızı mecliste okuyan kişidir.


Yahya Kemal BEYATLI (1884-1958)
Milli edebiyat akımına göre eser vermemiştir. Türk edebiyatında parnasizmin en önemli temsilcisidir. İstanbul sevgisi eserlerinde önemli bir yer tutar. Şekil güzelliğine, ahenge ve kafiyeye büyük önem vermiştir. Aruzu Türk aruzu haline getiren şairlerdendir. OK şiiri dışındaki bütün şiirlerini aruz ölçüsüyle yazmıştır. Türkçe’yi kullanmada başarılı olup Osmanlı devrine hayrandır. Yaşadığında hiçbir kitabı yayınlanmamıştır. Şiirde olduğu gibi düz yazıda da başarılıdır.
Eğil Dağlar: Kurtuluş Savaşı sırasındaki izlenimlerini anlatır. Aziz İstanbul, Edebiyata Dair diğer nesir türü eserlerindendir.

Şiir Kitapları: Kendi Gökkubbemiz, Eski Şiirin Rüzgarıyla, Rubailer, Hayamın Rubailerini Türkçe Söyleyiş, Bitmemiş Şiirler

Sosyal Medyada Paylaşın:

BİRDE BUNLARA BAKIN

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

  • ÇOK OKUNAN
  • YENİ
  • YORUM