*Roman, Avrupa’da sözlü edebiyattaki destan türünün geçirdiği evrimleşmenin bir ürünü olarak ortaya çıkmıştır.
*Roman türünün ilk örneklerini 15. yüzyılda Fransız yazar Rabelais vermiştir.
*Bugünkü romanı hatırlatan ilk eser, 16.yüzyılda Rönesans’tan sonra Givoanni Boccacio tarafından yazılmış olan “Dekameron”dur. Bu eserle günlük yaşayış ve sosyal şartlar edebiyata girmiştir.

**Miguel de Cervantes’in Don Kişot’u 16. yüzyılın sonlarına doğru yazılmıştır ve eser, roman türünün ilk başarılı örneği kabul edilir.

*17. yüzyılda klasik akım içinde ortaya çıkan tek romancı ise Madame De La Fayette’tir. “Prenses de Cleves” adlı eseri, psikolojik romanın ilk başyapıtı kabul edilir.

*18. yüzyılda roman, o zamana kadar görülmemiş bir tarzda gelişmiştir.

*İngiltere’de Daniel Defoe , Robenson Cruze’u, Jonathan Swift “Guliver’in Gezileri”ni yazmıştır.

Bu türün yetkin örnekleri ise 19. yüzyılda verilmeye başlanmıştır. Bu yüzyılın hem ilk yarısında hem de realizm akımının ortaya çıktığı ikinci
yarısında birçok realist roman yazılmıştır.

Realist roman yazan belli başlı yazarlar şöyledir:

İngiltere ve Amerika’da Jane Auston , George Eliot , Anthony Trollope ve Henry James ; Fransa’da Stendhal , Balzac ve Flaubert ; Rusya’da Turgenyev, Dostoyevski ve Tolstoy.

**Realist romana örnek olarak
Balzac’ın “Goriot Baba”sı,
Flaubert’in “Madam Bovary”si,
Dostoyevski’nin “Suç ve Ceza”sı ve
Henry James’in “Bir Kadının
Portresi” verilebilir.

Ayrıca bu yüzyıldaki bazı büyük romancılar romantik ve realist unsurları eserlerinde kaynaştırmışlar, roman türünü trajedi ve hiciv gibi türlerle birleştirmişlerdir.

*İngiliz edebiyatında Charles Dickens ve Thomas Hardy bu gibi romancıların örnekleridir.
*Emile Zola ve Frank Norris ise natüralizm akımıyla romanı bilimsel bir hâle getirmeye çalışmışlardır.

Amerikan edebiyatından John Steinbeck , Ernest Hemingway ; Alman edebiyatından Thomas Mann , Erich Maria Remarque ; Fransız edebiyatından Andre Mourois , Jean Paul Sartre ,Albert Camus sayılabilir.

*İlk Rus klasikleri arasında “Ölü Canlar” , 19. yüzyıl Rus toplumunun en başarılı hicivlerindendir.

Gogol, hayranı olduğu Puşkin’in önerisiyle yazdığı Ölü Canlar’da 19. yüzyıl ortalarındaki Rus toplumunun çürüyen yanlarını ortaya koymaktadır. Bunu da kitabın kahramanı Çiçikov üzerinden anlatmaktadır. Zengin olma hayaliyle yanıp tutuşan Çiçikov, kendisine kurnazca bir yol bulur. Kasaba kasaba dolaşıp toprak sahiplerinin ölü kölelerini kâğıt üzerinde satın alarak “itibar sahibi bir beyefendi” olmak ister.

*Gogol’un bu eleştirel bakışı, Rusya’da reform hareketlerini başlatmak isteyen çevrelerce de benimsenmiştir.