Kybelenin Varisleri Fatma Türkdoğan

Kitabın adı hayli ilginç… 2015 yılında Ferfir yayınlarından çıkan Kybelenin Varisleri ikinci baskıya hazırlanıyor. Önce Kibele ya da kitapta yazıldığı gibi Kyble ne demek sormadan edemiyor insan.

Kibele, Anadolu topraklarında yaşamış bir ana tanrıçadır. Mitolojiktir. Doğayı, yaşamı ve bereketi simgelediğine inanılan ana tanrıça, hem ana hem de bakire olan Kibele, kendi kendine doğurur. Bu nedenle tüm tanrıların anasıdır.  

Fatma Türkdoğan, Kütahya doğumlu. Emekli bir öğretmen… Yaklaşık on yıldır edebiyatla aktif olarak uğraşıyor. Kat ettiği mesafeden ötürü kendisini tebrik etmek gerek. Makale, deneme, öykü ve şiirleri, Acemi, Temrin, Berceste dergileriyle, çeşitli blog ve sitelerde yayınlandı.

Kybelenin Varisleri Fatma Türkdoğan’ın ilk kitabı. Eserde on yedi öykü bulunmakta. Yazar, Kybelenin Varisleri’ni “ilham perim hayatımın ışığı biricik kızım” diye andığı Feyza’ya ithaf etmiş. Anne yazarın ilk eserini kızına ithaf edişi asla tesadüf olamaz. Onun ithafında gelmiş geçmiş bütün annelere telmih, gelecek bütün kızlara miras var. Anne, kızına sadece maddi şeyler bırakmaz ya anneden evlada intikal eden nice mana cevheri vardır.

Ezilse dahi başı dik kızlar

Fatma Türkdoğan’ın öykülerinde Kybele, çağlar öncesinden bizlere olanca neşesiyle ve doğurganlığıyla gülümser. Bununla birlikte Anadolu’nun bereketli topraklarında doğup büyüyen vârislerine baktığında zaman zaman bakışları hüzünlenir. Onun tanrıça ve anaç bakışlarındaki hüzün umuda gebedir aslında. Binlerce yıl öncesinden filizlenen, kuvvetle muhtemel çok yakın bir gelecekte yeşerecek olan bir umuttur bu. Anneden kızına miras kalır, aynı zamanda da hep bir adım ileri gitmek çabasındadır. Anne, kızının kendisinden daha iyi yaşamasını diler. Kız, annesinden farklı olmak için çabalar. Fatma Türkdoğan, Kybele’nin Vârisleri’nde kadim kadınsal bakış açısından da faydalanarak Kybele’nin ezilse dahi eğilmeyen, bir yanıyla dimdik ayakta kalmayı başarmış kızlarını resmetmekte.

Eserin giriş bölümünde yazar öykülerine ilham kaynaklığı eden Kybele’nin kız evlatlarına hitaben şunları söyler: Bitek topraklarda; insan kılığında bedenlenip göklerin sonsuzluğunda ışık seli gibi yayılan –yaratıcılığı, bereketi, cinselliği, doğumu, çocuk büyütmeyi ve gelişme döngüsünü temsil eden analık simgesi- Kibele; doğuştan gelen yazgısını kabullenen Anadolu’daki vârislerine taze çalı ve çiçek kokulu nefesiyle çağlar öncesinden seslenir: “Sizler; yaşamın mayası, yaratma eyleminin nüvesi, araştırıcı yeteneğin özüsünüz…”

Toplum denen arazlarla dolu, neliği kimliği meçhul yaratık en çok öykülerimizde boy gösterir. Yaşanmış ve kurgulanmış cümle öykülerimiz toplumun zihinlerimizdeki izdüşümünden ibarettir. Bazen korkutur bizleri, bazen uydurduğu masallarla avutur, bazen başımızı okşar, bazen hırpalar, bazen aç kor, bazen doyurur bizleri. Dağ başına bile gitsek kurtuluşumuz imkânsız ondan. Kalplerimizdeki çoğu onulmaz olan yaraları açan da, gözleri yaşlı tımar eden de toplumdur. Fatma Türkdoğan Kybele’nin Vârisleri’nde toplumun her kesiminden kadını ele alır. İşçi köylü, zengin fakir, eğitim görmüş cahil bırakılmış, sevilmiş örselenmiş demeden birçok zıt tablolar halinde canlı bir toplum panoraması oluşturmuş.  Okura onun hazırladığı panoramayı seyir ve bu seyirden kendine pay çıkarma işi kalmış.

Anadolu ve Kybelenin Varisleri

Fatma Türkdoğan olay ağırlıklı öyküler yazmayı tercih eden bir yazar. Onun öykülerinde duran, düşünen, hareketsiz karakterler değil, aksine oldukça hareketli, eylemden yana karakterler var. Akışa kapılıp, kendisini etkisiz hale getirmiş insanlardan uzak durmuş yazar. Onun kurguladığı ya da seyredip yazmaya karar verdiği kadınlar ne kadar olumsuz hallerde olsalar da mücadeleden geri kalmazlar. Umut dolu, çalışkan, bulunduğu hali değiştirmeye, değiştiremese de en iyi konuma erişme çabasında olan Kybele’nin Vârisleri, Anadolu coğrafyasından ve yazarın güçlü duruşundan izler taşımaktadır.

İkinci baskısına hazırlanan kitap için Fatma Türkdoğan’ı tebrik ederiz… Nice eserlere…