Bilmiyorum. Belkide cevabından korkuyorum. Evet birçoğunuz gibi ben de o çok konuşulan filmi izledim ve yazmadan, çizmeden duramadım. Notlar aldım, notlarımın üzerinden ne kadar geçsem de düzenli bir hal aldıramadım. Zira Joker başlı başlına düzensiz bir düzenle başlayan bir hikayeyi anlatıyordu.

Joker

Psikolog Harry Harlow 1971 yılında bir deney yapmış. Acımasızca olduğundan bahsedilir ve fakat ne kazandırıp ne kaybettirdiğine bir bakalım. Harlow, bir gurup maymunu deneyine başrol yapmış ve annesiz bir ortamda nasıl büyüyeceklerini merak etmiş. Çok ilgimi çekmişti yıllar önce ilk kez okuduğumda ve fakat şaşırmayı beklemiş olmak yanıltmıştı beni! Annesizlik ve sevgisizlik maymunda başka, insanda başka olmamış ve zavallı maymunları da delirtmişti gidişat. Yavru maymunlar saldırgan bir hal almış, anneleri tarafından bakılmayan bazıları ise ölmüşlerdi. Psikolog Harlow araştırmasını daha da ileriye götürüp, bebek maymunları “süt veren telden yapılmış anneyle” “süt vermeyen fakat yumuşak kumaşlarla kaplı anneyle” kapalı bir alana koydu.

Canım bebek maymunlar, sadece acıktıklarında metalden yapılmış anneye gittiler ve karınlarını doyurur doyurmaz da hızla oradan ayrılıp, kumaştan yapılmış “annenin” yanına gidip tüm zamanlarını onun yanında geçirdiler. Gel de sevme yumuşak, kumaştan yapılmış anneyi! Gel de şükretme yumuşaklığına, bebeğe verdiği hisse, yumuşak dokunuşuna! Ve fakat bir süre sonra yumuşak kalpli! Pelüş annenin de çok ilgi çekmediğini, yetersiz! olduğunu fark eden psikolog yepyeni bir deney daha yaptı.

Kumaştan yapılmış anne

Kumaştan yapılmış anneye hareket kabiliyeti sağladı ve onu sallanabilen bir duruma getirdi. İşte mucize o zaman gerçekleşti. Oyun oynamak, iletişim kurmak, bir şeyler paylaşmak bebek maymunları tatmin etti. Buradan anladık ki; canlıların aradığı şey sevgi ve sevgiyle paylaşılan her şeydi! Sandığımız gibi, sosyal ortamda yaşanılan, muhabbet, barınma, korunma, cinsellik vb. içgüdüsel dürtüler bir AN doyuma ulaştırıyor, baki olan dokunmak, sarılmak, zamanı ve materyalleri paylaşmak, bedensel ve zihinsel temas olarak iz bırakıyordu.

Hal böyleyken Joker beni neden bu yazıyı yazmaya itti ve size de “hangimiz jokeriz” sorusunu yöneltmemi istetti. Joker tüm yaptıklarında haklı mıydı, değil miydi , sapıkça saldırılar mı düzenledi, düzeni mi bozdu …tartışmaları süredursun.

Ben size, saldırgan bir varlığın, saldırganlığının sebeplerinden bir tanesini ve en önemlisini anlattım! Aldatılan, sevgi görmeyen, bencil bir anneyle yaşamış olan bir çocuğun neler yapabileceğini izledim ben bu filimde.. Filme nereden baktığınız çok önemli. Fakat şunu yapmanızı çok isterim. Görsel şölen, kan, vahşet, korku vb. algılarınızı beyaz perdenin müşteri çekme planına bırakın ve o kısımla hiç ilgilenmeyin. Jokeri komşunuzun çocuğu gibi düşünün. Yaşını unutun, yaşadığı pis şehri unutun, annesini, babasını unutun. Arthur’u, namı diğer Joker’i düşünün.

O muhteşem kahkahasının altında yaşayan masalı düşünün. Acısını görün ve onu sevin. Anlayın ve gayret edin ayarsız kahkahasını olmaz mı?

Şadan YER